Ӄэмӄэ ч՚амзанлалк кӈалос тнакола՚н к՚э ӈытэзнэн тынувал эк традиция՚н. Итəнмə՚нк кӈалос – ты՚н тнакол. Ӄа՚т ит՚э мизвин кӈалоса՚нк ӄэмӄэ скəзнэн əннан вэтвэт: иӽԓӽэ՚н к՚элвэнтзокнэ՚н эк промосља՚ԓкнэ՚н, кскнэ՚н мэмэ՚н эк тхту՚н, ксэйонэӈкнэ՚н кисткит, кӈалоскит, ͦ ӄсӽа՚нкит, ӽэ мимсхэ՚н ԓӄзувэ՚н тэӈлаӽа՚н ӈичэ՚н, сэйонэӈлаӽа՚н лаӽсӽа՚н, минэ՚н ӈытэзнэ՚н кистэ՚ин ойэлатном.
Ӄычвоӄыч-ыллаӈи корейский ваятэн соснан, уйӈэ ван атвака ятан Камчаткак. Ынно мыччалыг’олаӈын Чукоткак, Сахалинык, Магаданский областях то Хабаровский нутэк.
Алваӈ кунг’элыӈ йилин вагыйӈын. Ымнутэйив’в’ин -ыннин тылагыйӈын тойэтгыйӈыӈ, тг’эв’гычголг’ыӈ, ынанмайӈымнотаев’в’вытгыйыӈ то полтитичекоеӈ ёмакав’гыйӈыӈ, миӈкы ӄуччев’ ваятэн яноткэнав’ этгыйӈо котымӈэв’лаӈ, г’ам ӄуччев’ кояяноллаӈ ымнутъйив’в’ик ваккы
Ламԓ хкалаӽ инхт итәнмә՚нк. Нада әњч скәс кӈалосанкэ, ͦ ӄсӽа՚нкэ: соља՚ԓэс, әнк՚эзвэс, ͦ ӄсӽа՚нкэ сатос ӄэ՚мк
Ывынг’ын ив’лылг’ын, в’ача кымг’окыӈ валг’ын, ныв’тэлгылоӄэпэяӄэн, тэӄын ӄэевэ гэначг’элэн. Ынанянотыӈ ывынг’ын ков’йыӈын, кмэӈыӈ, г’оямтав’элг’ыӈ кытгэмгыйӈын куйылӈынин
Ынан ночальӄэтыӈ утту кункаӈаньӈынин, ынан г’эг’эпыӈ г’ычг’у куллэӈнин. Ынно эвыччеткылг’ин то апэякылг’эн. Ночальӄэпыӈ куйиӈэльг’этыӈ..., ӄэйлы, кытэг!
Котвалаӈ имы-ею, актыка вилэтэкмитык, ӈаен кмэӈылг’атгэвэгыйӈын. Мую актыка мынкымг’ылэла пэтыёнатгыйӈыӈ. Г’ам мочгынан эмэлкэ йымийкувык ёнатгыйӈын кмиӈин.
Ӄояв’-эв’ынчам, тэӄын г’уемтэв’илг’у! Ӄуччев’-нымэлӄинэв’, ӄуччев’ г’аткэӈ валг’о. Ӄоен г’опта котвалаӈ амиткылг’инав’ ыллыг’ыпэлляӄо. Ӄуччев’ ыллыг’ыпэлляо нымэлӄинэв’, тэӄын-ӄун г’уемтэв’илг’у. Муйык нымэлӄинэв’ ыллыг’ыпэлляӄо ӈынвыӄ. Ӄаююв’, г’опта кмиӈу.
Санкт-Петербургак, 13 ӄояв’ъёйыг’элгык вэтатылг’ыт Камчаткакэнат институтакэнат амъел тилик яйгочав’ӈыгыйӈын панэнатвыгыг’э Институтак Айгытӄываятэн РГПУк ныннылг’ын А.И.Герцена В.Р.Дедык то Т.К.Заева майӈыспециалистат то йыгулэтылг’ыт чав’чываелык то ительменелык Камчатский нотак. 16-17 г’ылв’ыек ӄояв’ъёйг’элгык галай XXI Ымваятэн научно-практическаен конференциян «Реальность Этноса» ныннылг’ын «Яйгочав’ӈыгыйӈын -катгогыйӈын агэгайгыйӈэн Российский Федерациян».
Витку-г’ат лыгэталойыг’элгык Ӄычг’этык галай Кымг’окстол инингивимэтгыйӈэн инэнгыюлэвык чав’чывачг’энаӈ яйгочав’ӈыяк Чав’чываокругык, Ганчоччымав’лэн институтуата, миӈкы котоймэтытвэллаӈ инэнгыюлэвычг’у то гантоӈвав’лэн яйгочав’ыяята Ӄычгэткин.
Кафедрак ченэнелэн, культура то быта КМНС КГАУ ДПО «Камчатсктий ИРО» Ӄычг’этык, тынмыталойыг’элгык галай омакатгыйӈын кымг’окстол «Тоӈватгыйӈо ныннин айгытӄываятэн Камчаткакэн».
Ымваятэн Г’ылв’ый Нучельӄин в’утингивик китыӈ 20 лыгэталойыг’элгык. Ваята ымнучельӄык нэкутилиӈын в’уччин ангыт. Ӄонпыӈ когалаӈ анок.
Яйычг’ыӈ тоӈватэ чывэптыӈӄо я- в’анявэн яяӈа, йычг’ыйыч тывык «ыннэн омакаӈ итылг’ын», итылг’ын амъяӈъя валг’ык " яяен г’уемтэв’илг’у", ӈаей, мэки котвалаӈ яяк, яялг’о, г’ам ӈанкакэнав’ ӄайыкмиӈ.
П՚эч ну ансэ՚зэн, ӑӈӄа кистэнк әԓчкузэн. Әнна скәзнэн ласт исхэ՚н… Ӄәнлух ӄэчиӄ кист кнын, ӄа՚м залка эԓэс ԓам.